Οστεοαρθρίτιδα γόνατος

Η οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο κοινή αρθροπάθεια με το 90% του πληθυσμού να εμφανίζει τις χαρακτηριστικές ακτινολογικές αλλοιώσεις στις αρθρώσεις που υποστηρίζουν το βάρος του σώματος ήδη από την ηλικία των 40 ετών. Η οστεοαρθρίτιδα χαρακτηρίζεται από την βαθμιαία φθορά του αρθρικού χόνδρου και την αντιδραστική ανάπτυξη νέου οστού με την μορφή των οστεοφύτων, δηλαδή μικρών οστέινων προεκτάσεων (τα περίφημα «άλατα»). Ο αρθρικός υμένας αντιδρά σε αυτήν κατάσταση παράγοντας περισσότερο αρθρικό υγρό με αποτέλεσμα την παρουσία οιδήματος.

Το προεξάρχον σύμπτωμα της οστεοαρθρίτιδας στα γόνατα είναι ο πόνος στην άρθρωση ο οποίος επιδεινώνεται με την καταπόνηση και ανακουφίζεται με την ξεκούραση, εκτός από τις βαρύτερες περιπτώσεις. Επιπλέον, συχνά εμφανίζεται δυσκαμψία, η οποία όμως δεν διαρκεί πολύ.

Σε αντίθεση με άλλες αρθρίτιδες όπως η ρευματοειδής, τα συμπτώματα μπορούν να εμφανιστούν είτε στο ένα είτε και στα δύο γόνατα, ενώ δεν υπάρχουν έντονα σημεία φλεγμονής, δηλαδή ερυθρότητα και οίδημα.

Πρέπει να σημειωθεί ότι τα συμπτώματα αυτά δεν είναι διαρκή ούτε έχουν την ίδια βαρύτητα και εξέλιξη σε όλους τους πάσχοντες αφού άλλοι εμφανίζουν στασιμότητα και άλλοι διαρκής επιδείνωση.

Τέλος, ο πόνος επηρεάζεται από τις καιρικές συνθήκες και πολλοί πάσχοντες όντως μπορούν να προβλέψουν αν θα βρέξει καθώς το βαρομετρικό χαμηλό που συνοδεύει την βροχή επιτείνει τα συμπτώματα.

Ο ιατρός θα θέσει τη διάγνωση με βάση τα ανωτέρω και την κλινική εξέταση. Οι απλές ακτινογραφίες βοηθούν στην επιβεβαίωση της διάγνωσης καθώς διακρίνεται η μείωση του μεσοδιαστήματος μεταξύ των οστών εξαιτίας της καταστροφής των χόνδρων καθώς και η τυχόν παρουσία οστεοφύτων. Οι εξετάσεις αίματος χρησιμεύουν στον αποκλεισμό αυτοάνοσης αρθρίτιδας.

Θεραπεία

Πρέπει να τονιστεί εξαρχής ότι θεραπεία με την έννοια της ίασης και της αποκατάστασης των βλαβών δεν υφίσταται για την οστεοαρθρίτιδα. Ωστόσο, με τη βοήθεια της κατάλληλης αγωγής και την υιοθέτηση κάποιων συμβουλών ως προς τις καθημερινές συνήθειες, ο ασθενής μπορεί να ανακουφιστεί από τον πόνο και τη δυσκαμψία και να εμποδίσει ή να επιβραδύνει την περαιτέρω καταστροφή της άρθρωσης.

Η ιατρική αντιμετώπιση διαβαθμίζεται ανάλογα με την ανταπόκριση του ασθενούς. Σε πρώτη φάση χορηγούνται απλά αναλγητικά και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη.

Αν δεν ελέγχονται επαρκώς τα συμπτώματα, πολλές φορές δοκιμάζεται η ενδοαρθρική έγχυση υαλουρονικού οξέος. Το υαλουρονικό οξύ είναι φυσικό συστατικό του αρθρικού υγρού το οποίο αφενός «λιπαίνει» την άρθρωση και αφετέρου πιστεύεται ότι καταστέλλει την φλεγμονή. Είναι απολύτως ασφαλής και οι παρενέργειες είναι σπάνιες, αλλά δεν ανταποκρίνονται όλοι οι ασθενείς. Πάντως τα αποτελέσματα μπορούν να διαρκέσουν έως 12 μήνες.

Χειρουργική αντιμετώπιση κυρίως με τη μορφή της ολικής αρθροπλαστικής του γόνατος γίνεται μόνο στις λίγες περιπτώσεις όπου ο πόνος είναι συνεχής ακόμα και τη νύχτα ενώ ο ασθενής εμφανίζει σημαντική αναπηρία στην καθημερινότητά του. Μετά την επέμβαση η κινητικότητα βελτιώνεται αν και δεν αποκαθίσταται πλήρως, αλλά συνήθως ο πόνος αντιμετωπίζεται επιτυχώς. Οι αρθροσκοπικές επεμβάσεις δεν έχουν θέση στην θεραπευτική της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος.